Uluslararası Para Fonu (IMF), son tweet’inde kullanıcılara “Sizce 5 yıl içinde öğle yemeğinizi neyle ödeyeceksiniz?” diye bir soru sordu. Popüler cevap ise, şaşırtıcı bir şekilde, kripto paraydı.
Anket şimdiye kadar 37 bin oy topladı.
Twitter’dakilere sorulan soru “5 yıl içinde öğle yemeğinizi nasıl ödeyeceğinizi düşünüyorsunuz? idi. Anketin seçeneklerinde kripto para, nakit, banka kartı ve mobil ödemeler vardı.
Kripto Para Lider Konumda
Oyların %56’sını oluşturan kripto para ilk sırada gözüküyor. mobil ödemeler %27 ile ikinci sırada bulunurken, banka kartı ve nakit para ise toplamda %16’lık dilimi oluşturuyor.
189 ülkenin üye olduğu Uluslararası Para Fonu (IMF), küresel para işbirliğini teşvik etmek, finansal istikrarı sağlamak, uluslararası ticaretine yardımcı olmak yüksek istihdam ve sürdürülebilir ekonomiyi teşvik etmek ve dünyadaki fakirlik oranını azaltmak için çalışan bir organizasyon. Dolayısıyla Twitter’daki son anket insanların gelecekte nasıl ödeme yapmayı beklediklerini görmek için güzel bir örnek.
Deniz Aksu, EmlakBank’ın Ataşehir’deki yeni genel müdürlük binasında gazetecilerle bir araya geldi. Bankanın 1926’da Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatıyla kurulduğunu anımsatan Aksu, geçmişten bugüne bankanın kısa tarihi hakkında bilgi verdi.
Aksu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ilk 100 günlük Eylem Planı çerçevesinde tekrar yapılandırılan ve katılım bankası olması kararı alınan EmlakBank’ın, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’ndan faaliyet iznini 27 Şubat 2019’da aldığını anımsattı.
Bununla beraber bütün entegrasyon süreçlerini hızlıca tamamladıklarını ve 21 Mart’ta merkez şubesi ile hizmet vermeye başladıklarını belirten Aksu, “Faaliyete geçiş tarihi ile birlikte, bankacılık hizmetlerimizi, internet ve mobil şubemizi, fon toplama ve fon kullandırma ürünlerimizi hizmete hazır hale getirdik. Debit kartımız, nakit kart ile kamu bankalarının ortak ATM uygulamasına dahil olduk.” diye konuştu..
Aksu, genel müdürlük binasında merkez şubenin yanı sıra Ataşehir, Kadıköy ve Ümraniye İlçe Tapu Müdürlüklerinin de yer alacağını söyledi.
Bir yılda alıp satılan emlakin değerinin 2,7 trilyon lira olduğuna dikkati çeken Aksu, EmlakBank olarak tapu müdürlükleri ile daha sıkı iş birliğinde çalışarak bu alanlara sirayet etmek istediklerini dile getirdi.
Dört ay gibi kısa bir sürede çalışma arkadaşlarının, günde 16 saat çalışarak bankayı yeniden faaliyete hazır hale getirdiklerini belirten Aksu, “Bankanın kuruluş faaliyetlerine başladıktan sonra tasfiye sürecindeki 7 bin 229 dosyayı inceledik. 18 kamyon dolusu hukuki evrakı kısa bir sürede Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun (TMSF) desteğiyle bir TMSF iştiraki olan Birleşim Varlık Yönetimi AŞ’ye devrettik. Söz konusu devir ile bankamıza temiz bir sayfa açtık. Şu anda Türkiye’nin en sağlam bilançosuna sahibiz. Çünkü hiç sorunlu alacağımız yok.”
“Yıl sonunda 15 şubede 426 çalışana ulaşacağız”
Deniz Aksu, kamu sermayeli bir katılım bankası olarak EmlakBank’ın tüm sektörün en donanımlı bankacılarından oluştuğunu söyledi.
Temel amaçlarının, ülkenin gücüne güvenen ekonomik aktörlerinin yanında güçlü bir finansal çözüm ortağı olarak yer almak olduğunu ifade eden Aksu, “Ayrıca ülkemizin kalkınma hedefi yolculuğuna önemli bir katkı sağlamayı hedefliyoruz. Tüm paydaşlar ve iş ortaklarımızla birlikte iş birliklerimizi artırarak sektör için sürdürülebilir finansman modelleri oluşturacağız. Güçlüklere omuz veren bir mekanizma ile geliyoruz.” ifadelerini kullandı.
Aksu, Şubat 2019 itibarıyla 145 personelin istihdam edildiğini, çalışan sayısını yıl sonunda 426’ya çıkarmayı hedeflediklerini dile getirdi.
Türkiye’nin 7 coğrafi bölgesinde olma hedefiyle yola çıktıklarını ifade eden Aksu, “Halihazırda 5 şube için kira imzaladık. Yıl sonunda 15 şubeye ulaşmayı planlıyoruz. Yeteri kadar şubeleşmemiz ve uygulayacağımız ürünlerin yaygınlaşmasını sağlayacak temel stratejilerimiz olacak. Türkiye’nin bankası olacağız. Şu anda malumunuz dijital bir dünyada yaşıyoruz. Şubeleşme ihtiyacı ne kadar gerekiyorsa o kadar kuracağız. Kamu bankaları ile iş birliği yaparak yaygınlaşma kısmında da daha hızlı adımlar atacağız.” değerlendirmesinde bulundu.
EmlakBank genel Müdürü Aksu, gayrimenkul piyasasında piyasa yapıcı kurum olmayı hedeflediklerini ve kentsel dönüşüme finansal çözümler sunacaklarını söyledi.
Türkiye Emlak Katılım Bankası’nın geçmişte Ataşehir, Bahçeşehir, Ataköy gibi Türkiye standartlarının üzerinde şehirleşme projelerini finanse ettiğini hatırlatan Aksu, “Yeni vizyonumuzda bu sistemi Türkiye’de oturtmak ve kamunun hizmetine sunmak bulunuyor. Biz bunu gerçekleştireceğiz. Yapı malzemeleri üreticileri ve kullanıcılarından oluşan inşaat sektörünü en iyi noktaya taşıyacak finansal çözümleri sunan bir banka olmayı hedefliyoruz. Kısa vadeli değil uzun vadeli kazanımları hedefliyoruz. Projelere finansal ortak olabiliriz.” şeklinde konuştu.
Aksu, sürdürülebilir gayrimenkul finansman modellerini Türkiye’de yaygınlaştırmayı bankanın ana hedeflerinden biri olarak belirlediklerini vurguladı.
İnsanların barınma ihtiyacının çok kutsal olduğunu ve bu ihtiyaca hizmet edeceklerini söyleyen Aksu, şunları kaydetti:
“Fakat biz bir bankayız, ev, inşaat yapmayacağız. Bu noktada temel fonksiyonumuz, inşaatı yapana güçlü bir finansal iş ortaklığı ile yol arkadaşı olmaktır. Hem reel sektöre hem finans sektörüne destek olmak için piyasaya girdik. Kısa vadede değil, uzun vadede vatanımızın ve milletimizin faydasına olacak işlere odaklanacağız. Odaklanacağımız finansal çözümleri dört temel konuda özetleyebiliriz. Birincisi yapı malzemeleri üretici ve kullanıcıları ile yerel endüstriyel üretimin sürdürülebilir finansmana erişimi. İkincisi mevcut emlak stoklarının doğru fiyatlanması için varlığa dayalı finansman modelleri. Üçüncüsü ihtiyaca uygun finansal çözümler ve sonuncusu tüm kentsel dönüşüm çeşitlerinin fonlanması.”
Aksu, gayrimenkul sektöründe kreditörlere teminat olarak verilebilecek stok bulunmadığını, bunların daha önceki kreditörler tarafından teminat olarak alındığını söyledi.
“Bilanço büyüklüğümüz 5 milyar TL’ye ulaşacak”
EmlakBank genel Müdürü Aksu, yurt dışında uygulanan ancak Türkiye’de sınırlı uygulanan ya da geçmişte uygulanıp şimdi uygulanmayan birçok modeli kısa vadede hayata geçireceklerini kaydetti.
“Tedarik Zinciri Finansman Modeli”, “Uzun Vadeli TL Piyasası”, “Varlıkların Yönetimi”, “Alım Haklarına Dayanan Kira Sertifikası”, “Gayrimenkul Yatırım Fonu”, İpotek Sertifikası”, “Yabancıya Satış için Yeni Bir Model”, “Yapı Tasarrufu Sandığı Sistemi”, “Kira Kayıt Sistemi” gibi çözümlerin yanı sıra Tapu Müdürlükleri ile tam entegrasyonun sağlanmasını uygulamaya koyulacağını ifade eden Aksu, yabancılara konut satışında da yeni bir model üzerinde çalıştıklarını dile getirdi.
Aksu, önce fon bulacaklarını ve sonrasında bu fonları ilgili alanlara plase edeceklerini belirtti.
EmlakBank’ın sermayesinin 750 milyon TL, öz kaynak büyüklüğünün ise 1,1 milyar TL seviyesinde olduğunu kaydeden Aksu, “Yıl sonunda bilanço büyüklüğümüzün 5 milyar TL seviyesine geleceğini tahmin ediyoruz. Bu yıl içinde 2-3 milyar liralık sermaye piyasası ihracı yapmayı planlıyoruz. Yıl sonunda aralık ayı gibi 1 milyarlık sukuk ihracı gerçekleştirmeyi planlıyoruz.” ifadelerini kullandı.
“İki Alman firması ile İyi Niyet Anlaşması imzaladık”
Deniz Aksu, Türkiye’de çok ciddi metro yatırımı olduğunu ve bu yatırımda en fazla giderin yürüyen merdiven ve asansörler olduğunu söyledi.
İstatistiki olarak bakıldığında yürüyen merdiven ve asansör alanında 2017’de 188 milyon dolarlık ithalat yapıldığını belirten Aksu, Türkiye’nin bu ticaretle dünyada 4’üncü sırada yer aldığını ifade etti.
Metrolarda kullanılacak yürüyen merdiven ve asansör konusunda yerel bir üreticinin olmadığına dikkati çeken Aksu, şöyle devam etti:
“O zaman bunları yurt dışından getirmemiz gerekiyor. Onlara yatırım ortamı ve finansal çözüm sunmamız gerekiyor. Şu anda iki tane Alman firması ile Memorandum of Understanding (MoU – İyi Niyet Anlaşması) imzaladık. Bu iki firmanın Türkiye gelmesi için anlaşmaya vardık. Anlaşmaya vardığımız bu asansör ve yürüyen merdiven şirketleri kendileri direkt olarak Türkiye’ye gelecek. Onlar metroya satış yapacaklar. Biz onların satışlarını fonla yacağız. Biz onlara ödeme garantisi sunacağız.”
“Paris ya da Frankfurt’ta olacağız”
Deniz Aksu, yurt dışı hedeflerine ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu:
“Brexit ile birlikte Londra’da olan Takas Merkezi’nin ya Paris ya da Frankfurt’a geçmesi düşünülüyor. Dış şubeleşmede hedeflerimiz var. Bu konuda Takas Merkezi’nin nerede olduğu çok önemli. Ya Paris ya da Frankfurt’ta olacağız. Bir yıl içinde bizim yönettiğimiz ve bize hizmet edecek iştirakimiz olacak bir finansal kuruluş kurmayı planlıyoruz.”
IBM 6 banka ile Stellar ‘ın teknolojisini kullanacak. IBM’in Stellar ile ortaklaşa geliştirdikleri “World Wire” faaliyetlerine son gaz devam ediyor. En son bu ağa 6 banka daha katıldı.
IBM 6 banka ile Stellar ile geliştirdikleri ağda işlem yapacak.
Yazının kaleme alındığı saatlerde top 10’da kayda değer fiyat artışı sadece iki kripto para da var: Stellar ve Bitcoin Cash. Stellar Mart ayında iyi bir ivme yakaladı. Stellar, 7 Mart’ta 0,085 dolardan işlem görüyorken şuan 0,113 dolardan işlem görmektedir. Son 11 gün içerisinde değerini %23 arttırmayı başardı.
Stellar için diğer olumlu bir gelişme ise iş dünyasından geldi. IBM’in Stellar ile bir anlaşmaya girerek uluslararası ödemeler aracı üzerinde çalıştıkları biliniyordu. Bu anlaşma sonuçlarını vermeye başladı. IBM, “World Wire” ismini verdiği uluslararası ödemeler aracı için 6 banka ile anlaştığını duyurdu.
Bu bankalardan bazıları Filipinler menşeli RCBC, Brezilya’dan Banco Bradesco ve Kore’den Bank Busan.
IBM, bankalar arasında kurduğu ağ arasında JP Morgan’ın stabil koin’ine benzer bir kripto para kullanarak banka içi transferleri tamamlıyor. Söz konusu kripto para anlık fiat paralara çevriliyor.
IBM’in Stellar ile ortaklaşa kurduğu World Wire şimdilik 72 ödeme noktası ve 44 bankacılık merkezi arasında faaliyetlerine başladı.
World Wire’dan elde edilmesi planlanan faydalar ise şu şekilde:
Halk Bank yöneticisi Hakan Atilla’nın Mart 2017’de Reza Zarrab davası ile ilintili olarak ABD’de tutuklanması sonrasında, olası bir yaptırım veya mali cezaya karşı Ankara’nın aldığı önlemler arasında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) döviz ve altın rezerv politikasının hızla değiştirilmesi de vardı.
Birincisi, Merkez Bankası mevcut döviz rezervlerinin bir bölümünü altına çevirirken, en başta ABD Merkez Bankası FED’de duran 28.7 ton altın rezervlerini başka merkezlere taşıyarak sıfırlamıştı. Böylelikle hem altın rezerv artışı hem de yurtiçine kaydırma amaçlı transferler nedeniyle yurtiçindeki altın varlıkları 100 tondan fazla artmıştı.İkincisi de Merkez Bankası, döviz rezervlerini tuttuğu yatırım alanlarının en başında gelen ABD devlet tahvili varlıklarını azaltmaya başlamıştı.Amerikan Hazine Bakanlığı verilerine göre; Türk Merkez Bankası’nın Kasım 2017’de 61 milyar dolar olan ve FED’de saklamada duran ABD tahvil mevcutlarının hızla azaltılarak Ocak 2019 itibariyle sadece 3.2 milyar dolara çekildiği görülüyor. Temmuz sonunda 30 milyar dolara yakın olan tahvil mevcudunun, ağustos ayında ABD ile Rahip Brunson krizi sonrasında neredeyse sıfırlandığı anlamına geliyor.
Yurtdışındaki altınlar yurtiçine kaydırılıyor
15 Mart Cuma günü yapılan Merkez Bankası Genel Kurul toplantısı sonrasında yayımlanan Yıllık Rapor’da yer alan verilere göre; bu tahvil azaltımı sonrasında Merkez Bankası’nın döviz varlıklarını “vadesiz hesaplarda” tuttuğu görülüyor. 2017 sonunda 7.2 milyar dolar olan “vadesiz mevduat” seviyesi, 2018 sonunda 33.9 milyar dolara çıkmış. Bunun da ABD dışındaki muhabir bankalarda yapıldığına hiç şüphe yok.
Yine raporda yer alan verilere göre; Merkez Bankası 2018 boyunca yurtdışındaki altınlarını yurtiçine kaydırmaya devam etti.
2018 sonu verilerine göre; Merkez Bankası’nın toplam altın rezervleri zorunlu karşılıklar için tutulan altınlardaki azalış nedeniyle 76.3 ton düşerken, kendi malı olan altın rezervleri 53.8 ton arttı.
Merkez Bankası’nın yurtdışında tuttuğu altın miktarını azaltmaya devam ettiği gözlendi. Banka, Britanya Merkez Bankası’nda tuttuğu altın miktarını kayda değer miktarda azalttı: 278.8 ton.
Peki ne oldu bu altınlara? Yurtiçine taşındı. Borsa İstanbul nezdindeki altın saklama kasalarına taşındı. Miktarı ise 221 ton.
Böylece 2016’dan bu yana Türkiye’ye getirilen altın miktarı 324 ton oldu.
Merkez Bankası’nın altın rezervlerinin yüzde 80.2’si artık Türkiye sınırları içinde. Bu oran 2016’da yüzde 17 idi.Merkez Bankası’nın verilerine göre; 2019 başından itibaren iki aylık dönemde de Banka yeniden altın rezervi artışına yöneldi. Merkez Bankası döviz rezervlerini yeniden altına çevirmeye başladı. Kendi malı olan altınlara yeniden bir 40 ton altın eklendi. Bankanın döviz rezervlerinden altın rezervlerine kaydırma hareketine yeniden başlayarak 1.4 milyar dolarlık altın almasının, ABD Başkanı Trump’ın danışmanı ve damadı olan Jared Kushner’in şubat sonundaki Ankara ziyareti sonrasına rastlaması da ilginç bir tesadüf olsa gerek.
E-devlet’e yarından itibaren eklenecek özellik ile kredi puanı sorgulaması yapılabilecek. Böylece KBB kredi puanı sorgulaması kolay ve ücretsiz bir şekilde gerçekleşecek.
Vatandaşların hayatını kolaylaştıran ve birçok bilgiye devlet dairesine gitmeye gerek kalmadan ulaşılabilen E-Devlet, her geçen gün hizmet alanını genişletiyor. Normalde ücretli olan risk raporu, E-Devlet üzerinden ücretsiz olarak alınmaya başlanacak. Yarından itibaren Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi Raporu’na e-Devlet üzerinden ücretsiz olarak ulaşılabilecek. Rapor, ayda bir defa ücretsiz olarak sunulacak.
Konuyla ilgili olarak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay şu sözleri söyledi:
“Risk raporu ile vatandaşlar banka ve finansal kuruluşlardan kullandığı bireysel ve ticari nitelikli tüm kredi ve kredi kartı limitlerini, vadelerine göre borç bilgilerini ve ödenmemiş olan faiz, komisyon bilgilerini görebilecek.
Raporda, borç bilgileri banka ve finansal kuruluş bazında yer alacak. Vatandaş, tüm borçlarını ve varsa ödenmemiş olan faiz, komisyonlarını topladığında toplam borç tutarına ulaşabilecek. Ayrıca, son 10 yılda banka ve finansal kuruluşlar tarafından yasal takibe intikal ettirilmiş açık ve kapalı durumdaki borçlarını görebilecek.
Bankaların vatandaşlardan aldığı işlem ücretlerine yönelik şikâyetlerin ardı arkası kesilmiyor.
Bankacılık sektörü teknolojik gelişmelere paralel olarak sunduğu ürün ve hizmetlerde dijital kanallara giderek daha fazla ağırlık veriyor. Bankalar kendilerinden hizmet alan vatandaşları hemen hemen tüm bankacılık işlemlerinde dijital kanallara yönlendiriyor.
Bu kanallara önemli altyapı yatırımları yapan bankalar, neredeyse her işlemden ücret kesmekten de geri durmuyorlar.
Dünyada ve ülkemizde de hızlı bir gelişim içinde olan dijital kanallara yönelik düzenleme ve denetleme alanlarında ise büyük boşluklar var. Bu düzenleme boşluklarından yararlanan bazı bankalar, ATM’sine, şubesine hangi hizmet kanalına giderseniz gidin havaleden, EFT’ye, çek tahsilatından, kredi kartı işlemine her türlü bankacılık işleminden para kesiyorlar.
Uyarı yapılmıyor…
Bu tür işlemlerde yaygın hale getirilen son uygulamalardan biri, müşterinin kendi bankasının ATM’sinde kendi hesabına yaptığı para yatırma işleminde bankaların işlem ücreti kesmesi.
Bir banka müşterisinin ATM çıkış belgesinde görüldüğü gibi, kendi hesabına kartsız olarak 500 Türk Lirası (TL) yatırmak isteyen müşteriden banka 15 TL işlem ücreti kesiyor.
İşlemin farkına varan vatandaş, banka şubesine gidip yapılan kesintiye itiraz ettiğinde aldığı yanıt şu:
“Siz kartsız işlem yapmışsınız. Kartlı yapsaydınız işlem ücreti kesilmeyecekti.”
Müşteri “Kartsız yaptım, değişen ne? Neden 15 TL kesiyorsunuz” dediğinde banka personelinin bu soruya verdiği sistematik yanıtı şu:
“Sistem sizi tanımamış. 15 TL değil, 3 TL kesmesi gerekiyordu.”
Bu yanıtlar karşısında donup kalan banka müşterisi, bu uygulamayla ilgili olarak, “Sistem beni tanıyacağı tüm soruları sordu. Hiç bir soruyu eksik bırakmadı. Nedir bu herşeyi sisteme bağlama mantığı. Sistemi insanlar kurmuyor mu? Ben hesabımın olduğu banka ATM’sinde kendi hesabıma para yatırırken kartlı veya kartsız işlem ücreti mi ödeyeceğim? Bunun sorumlusu sistem mi? Peki sistem beni ‘Kartsız para yatırırsan 15 TL kesinti olacak’ diye niçin uyarmıyor?” diye şikâyetini dile getiriyor.
Akıllı cep tavsiyesi
Bu tür uygulamaların sektörde yaygın hale geldiğini ifade eden bir bankacı ise, “Artık, şubenizde ve kendi bankanızın ATM’sinde neredeyse her işlem ücret kesilerek yapılıyor. EFT, havale, çek tahsilatı… Hepsinden alınıyor. Ancak internetten işlem yaparsanız, şimdilik ücret kesilmiyor. Müşteri para yatırma işlemini ATM’den değil, akıllı telefonla yapsaydı kesinti olmayacaktı” uyarısında bulundu.
Hangi işlemden ücret alınıyor?
– Tahsis ücreti
– Ekspertiz ücreti
– Taşınır ve taşınmaz rehin tesis ücreti
– Hesap işletim ücreti (Yargı bu ücreti durdurdu.)
– Para çekme ücreti
Bedava ortak ATM kimde?
Bankalar başka bankaların kartlarıyla yapılan bankacılık işlemlerinden (bakiye sorgulama, para çekme) ücret alıyor. Alınan ücretler işlemin tutarına göre değişiyor. Başka banka ATM’sinden para çekerken ücret ödemeyeceğiniz bankalar da var. Ortak ücretsiz ATM kullandıran bankalar, Ziraat, Halkbank, Vakıfbank, Ziraat Katılım ve Vakıf Katılım.
Bu bankalar 15 bin ATM’de müşterilerine ücretsiz hizmet veriyor. Bu bankaların ortak ATM’lerinden para yatırma, para çekme, bakiye sorgulama, kredi kartı borç sorgulama, kredi kartı limit sorgulama, kart borcu ödemede para kesilmiyor.
